1 :e April år 2026

Onsdag den 1:e april år 2026

Nafn dagsins er: Haraldur, Hervör. Til hamingju með nafnadaginn!

Þetta er vika: 14

Dagur ársins er: 91 af alls 365 daga.

Sögulegir atburðir þennan dag: (frá Wikipedia)

• 1577 - Sænski konungurinn Eiríkur XIV grafinn í Dómkirkjan í Västerås.
• 1605 - Þá Klemens VIII lést 5. mars, Alessandro Ottaviano de' Medici er kjörinn páfi og tekur nafnið Leó XI. Sjálfur deyr hann þó þegar 27. apríl.^[3]
• 1643 - Bærinn Åmordh í Dalsland fær borgarréttindi frá Kristínu drottningu forsjárstjórn og verður undir nafninu Tilgangur eina borg héraðsins (nú er fjöldi sveitarfélaga í Dalsland, en Åmål er eini staðurinn í héraðinu sem fær borgarréttindi áður en úthlutun þeirra hættir með Sveitarstjórnarumbætur 1952). Upphækkun Åmål upp í borg er tilraun yfirvalda til að ná betri stjórn á og að einhverju leyti stöðva alfarið landamæraviðskipti við Noreg. Þeim tekst þó ekki að koma í veg fyrir smygl sem á sér stað þegar opinberum viðskiptum er hætt.
• 1807 - Á meðan á því stendur stríðið milli Svíþjóðar og Frakklands Frakkar hafa hertekið flest Sænska Pommern og síðan 30. janúar sitja þeir um miðbæinn Stralsund. Þennan dag gera Svíar vel heppnaða áhlaup, sem slítur umsátrinu, en eftir það geta þeir fljótlega náð eyjunum aftur. Gagnsleysi og Wolin. Þegar tveimur vikum síðar eru Svíar hins vegar sigraðir af Frökkum í orrustunni við Ueckermünde og neyðist til að yfirgefa sænsku Pommern alfarið í franskar hendur fyrir sumarið og hörfa til Skána.
• 1826 - Bandaríski uppfinningamaður brunahreyfilsins. Hins vegar mundu líða 60 ár í viðbót áður en bensínknúnar vélar fóru að nýtast vel, þegar fyrstu bílarnir voru smíðaðir.
• 1867 - Suðaustur-asíska eyjan Singapúr, sem hefur verið bresk verslunarstaður síðan 1819 og frá 1824 hefur verið alfarið í höndum Breta, verður krúnanýlenda innan breska heimsveldisins. Nýlendan er enn bresk til 1963 (að undanskildum 1942–1945, þegar Japan var hernumið), þegar hún er tekin yfir af Malasíu og verður sjálfstætt lýðveldi árið 1965.
• 1876 - Þýsku frumkvöðlarnir Benno Orenstein og Arthur Koppel fundu fyrirtækið Orenstein og Koppel, sem framleiðir vélar og eimreiðar. Fyrirtækið er enn til í dag (2022) en hefur síðan 1981 hætt framleiðslu á eimreiðum og einbeitir sér nú að byggingarvélum, svo sem gröfum, jarðýtum og vegrúllum.
• 1905 - Í Þýskalandi eru sett lög, þar sem stafasamsetningin SOS kynnt sem almennt neyðarmerki þegar símritað er með morse stafrófið. Árið eftir var hann samþykktur sem alþjóðlegur samningur, sem tók gildi árið 1908. Fyrra neyðarmerkið CQD, sem lagt hefur verið til af Marconi fyrirtæki 1904, en aldrei opinberlega samþykktur sem alþjóðlegur staðall, hverfur því fljótlega (t.d. sent kl. RMS Titanic sökk árið 1912 bæði CQD og SOS, en það er goðsögn að það hefði verið í fyrsta skipti sem SOS var notað - þó var það líklega í síðasta skipti sem CQD var notað).
• 1918 - Sá breski hersins og flugher sjóhersins, sem bæði voru stofnuð árið 1912, sameinast og myndast Konunglega flugherinn, sem verður grundvöllur þess Breski flugherinn.
• 1924 - Þýski nasistaleiðtoginn Adolf Hitler dæmdur í fimm ára fangelsi fyrir aðild sína að misheppnaða valdaránsins í Munchen í nóvember árið áður. Honum er sleppt eftir aðeins níu mánuði, en meðan á fangelsisvistinni stendur skrifar hann fyrsta hluta stjórnmálastefnuskrár sinnar. Mein Kampf.
• 1941 - Fyrsta tilraunaflugvélin kláruð af Messerschmitt Me 262.
• 1953 - Fyrsti karlmaður Svíþjóðar hjúkrunarfræðingi, Allan Härsing, útskrifast í Stokkhólmi.
• 1976 - Bandarísku tölvufrumkvöðlarnir Steve Jobs, Steve Wozniak og Ronald Wayne stofna félagið Apple tölva, sem verður með þeim fyrstu í heiminum til að framleiða einkatölvur. Það er í dag (2022) eitt af leiðandi fyrirtækjum í tölvuþróun og dýrasta og metnasta fyrirtæki heims.
• 1979 - Síðan persneska Shah Mohammad Reza Pahlavi undir það Írönsk bylting hefur farið í útlegð um miðjan janúar getur byltingarleiðtoginn Ruhollah Khomeini þennan dag lýsa Íran að Íslamska lýðveldinu, með sig sem æðsti leiðtogi.
• 1997 - Halastjarnan Hale-Bopp séð fara framhjá sem næst sólu á braut sinni.^[4]
• 2009 - Hin harðlega gagnrýndu sænska lög Borgaraleg viðurlög á sviði hugverkaréttinda (almennt kallað Ipred lögin, eftir tilskipun ESB IPED, sem hún byggir á) öðlast gildi eftir að hafa verið greidd atkvæði á Alþingi 25. febrúar. Það veitir handhafa höfundarréttar að tilteknu verki rétt til að gera eigin rannsóknir á því hver hefur ólöglega afritað verkið, ef svo s.k. sjóræningjastarfsemi hefur átt sér stað.